12 października

Sieć Cittaslow na Warmii, czyli miałych miasteczek czar - część II


Cittaslow na Warmii

Z pierwszej części wpisu dowiedzieliśmy się czym jest Sieć Cittaslow, jakie miasta na Warmii ją współtworzą i jakie są główne założenia Sieci. Poznaliśmy także Miasto Smoka - Ornetę, oraz Dobre Miasto. Pora przedstawić kolejne dwa urokliwe, warmińskie miasteczka. Przed Wami Lidzbark Warmiński i Reszel.


Lidzbark Warmiński. W cieniu zamku

 

Kiedyś w rozlewiskach Łyny i Symsarny istniała osada Lecberg, założona przez bitne i odważne plemię Prusów. Zdobyta przez Krzyżaków w 1240 r., została przekazana biskupom warmińskim. Lidzbark stał się faktyczną stolicą Warmii, a jego rezydenci zadbali o godną  siedzibę dla siebie. Zamek uznawany za jeden z najcenniejszych zabytków architektury gotyckiej w Polsce nie bez przesady nazywany jest Małym Wawelem lub Perłą Warmii. Powstał około 1350 r. i po licznych burzach dziejowych (w tym kilkukrotnych pożarach i przebudowach, Potopie Szwedzkim, podczas którego wywieziono z zamku kilka wozów kosztowności i archiwaliów, groźbie wyburzenia, wreszcie przekształceniu w koszary, magazyn i szpital) jakoś szczęśliwie dotrwał do naszych czasów.

Gdy zamykam oczy i myślę o zamku, mam przed oczami trzy wspomnienia. Pierwszy obraz to widok potężnej bryły budynku, z trzema wieżami w narożach, górującego nad pustym placem. Jakież on musiał robić wrażenie w średniowieczu!


Cittaslow na Warmii
Zamek w Lidzbarku Warmińskim

Drugi obraz to cudowny dziedziniec i gotyckie, dwukondygnacyjne krużganki. Do Wawelu nie przystają rozmiarem, ale urokiem? Po cichu można pokusić się o stwierdzenie, że go wyprzedzają. Na krużgankach zachowały się średniowieczne polichromie, dziś zakonserwowane i zabezpieczone, przedstawiające m.in. sceny Sądu Ostatecznego i Biczowania.

Cittaslow na Warmii
Krużganki

Cittaslow na Warmii
Dziedziniec zamku biskupów warmińskich

Trzeci obraz to widok Wielkiego Refektarza. Sala, zwieńczona sklepieniem gwiaździstym z gotycką Koronacją Maryi i odgłosem kroków odbijających się echem od ścian wbiła mnie w podłogę. Nie dorównał jej ani refektarz w Olsztynie ani w Malborku. Ten lidzbarski zachwycił mnie najmocniej.

Cittaslow na Warmii
Wielki Refektarz

W zamku, będącym oddziałem Muzeum Warmii i Mazur warto także zajrzeć na wystawę Dzieje budowlane zamku biskupów warmińskich. Niech Was nie zwiedzie nazwa! Wystawa jest bardzo ciekawa, wyczerpująca merytorycznie, jest multimedialna, dotykowa, nowoczesna. Zachwyciły mnie filmy z okresu PRL i przedwojenne zdjęcia miasta. Koniecznie zajrzyjcie do rokokowej kaplicy, gotyckich podziemi i na strych, gdzie organizowane są wystawy czasowe.
Cittaslow na Warmii
Piwnice zamkowe

Cittaslow na Warmii
Detal z krużganków zamkowych

Lidzbark Warmiński to nie tylko zamek. To także rozwijające się w jego cieniu miasto. Po wyjściu z zamku pierwsze w oczy rzucają się budynki Przedzamcza. To tzw. Pałac Grabowskiego, w którym obecnie mieści się luksusowy Hotel Krasicki (przecież Ignacy Krasicki był znamienitym lokatorem zamku!). Obok przepływa Łyna, po której można popływać kajakiem lub łódką. W ogrodach biskupich, w XVII - wiecznym budynku powstała Oranżeria Kultury. To miejsce spotkań, wystaw i wydarzeń kulturalnych.



Cittaslow na Warmii
Nad Łyną

Warto także pospacerować po mieście, w którym zachowało się kilka zabytków średniowiecznych. Zacznijmy od Wysokiej Bramy, jedynego ocalałego fragmentu murów miejskich, kiedyś otaczających Lidzbark Warmiński. Ważnym punktem jest także gotycki kościół pw. św. Piotra i Pawła. Spójrzcie w górę na sklepienia gwiaździste!
Cittaslow na Warmii
Kościół farny w Lidzbarku Warmińskim


Idąc w stronę dworca mijamy jeszcze jeden ciekawy budynek. To neoromański kościół ewangelicki wybudowany w latach 1821-1823, przemieniony na cerkiew prawosławną.

 

Święty, czerwony Reszel


Reszel, miasteczko położone nieopodal granicy Warmii z Mazurami może poszczycić się prawie niezmienionym, spójnym i jednorodnym układem urbanistycznym. To idealne miejsce dla miłośników snucia się uliczkami. W Reszlu można to robić bez końca. Docieramy na rynek z klasycystycznym ratuszem po środku, otoczony ładnymi XIX - wiecznymi kamieniczkami. Nad miastem góruje XIV - wieczny gotycki zamek biskupów warmińskich, podobnie jak w Lidzbarku Warmińskim wybudowany na miejscu dawnej osady plemienia Prusów.


Cittaslow na Warmii
Zamek biskupów warmińskich w Reszlu


Obecnie w zamku mieści się galeria sztuki, hotel i restauracja, a także udostępniona dla zwiedzających wieża. Z góry widzimy czerwone dachy domów i gotycką sylwetkę kościoła farnego pw. św. Piotra i Pawła. Na jednym obrazku możemy się przekonać, że Warmia jest i święta i czerwona.


Cittaslow na Warmii
Reszel z wieży zamku

Zajrzyjmy zatem do świątyni. Wyposażenie w dużym stopniu pochodzi z XIX wieku, gdyż w 1806 r. kościół strawił pożar. Ślady katastrofy widać także na cegłach we wnętrzu wieży, udostępnionej dla zwiedzających. Musimy się wspiąć na jedenaście kondygnacji, ale warto! Widok na miasteczko, na zamek, warmińskie i mazurskie krajobrazy jest bajeczny!
 
Cittaslow na Warmii
Tyle do góry...


...i już!

Spod kościoła schodzimy malowniczymi schodkami w dół, do otoczonego parkiem jaru rzeki Sajny i docieramy do dwóch średniowiecznych mostów. Wysoki Most, przypominający ceglany akwedukt jest zaliczany do najstarszych mostów w Polsce. Nieopodal stoi jego niższy kuzyn.

>> Zobacz także: Sieć Cittaslow na Warmii - część I
                             Olsztyn. Co zobaczyć w stolicy Warmii?

Na koniec mam dla Was czarną historię, w którą aż trudno uwierzyć w świetle słonecznym. Senna, sympatyczna mieścina była świadkiem dość ponurych wydarzeń. W 1811 r. zapłonął w Reszlu ostatni stos w Europie. Jego ofiarą była niejaka Barbara Zdunk, oskarżona w 1807 r. o podpalenie miasta za pomocą czarów. Wiejska kobieta została porzucona przez swojego dużo młodszego kochanka. Nie mogąc pogodzić się z zawodem miłosnym nachodziła mężczyznę. Zbiegiem okoliczności (lub nie) w zaułku, w którym mieszkał wybuchł pożar.  Mieszkańcy często trawionego pożarami miasta mieli dość. O podpalenie oskarżono Barbarę. Kilka lat przesiedziała w więzieniu, gdy jej sprawa odbijała się od kolejnych instancji, aż w 1811 r. sam król Fryderyk Wilhelm III zatwierdził wyrok. Wzgórze Szubieniczne, na którym spalono Barbarę (od czasów średniowiecza stracono wielu winnych i niewinnych) znajduje się przy wjeździe do miasta od strony Korsz.

Cittaslow na Warmii
Uliczki Reszla

Z Reszla warto wybrać się do pobliskiego sanktuarium w Świętej Lipce, leżącego już na Mazurach.

Choć małe miasteczka oferują znacznie mniej atrakcji niż ich więksi sąsiedzi, odkrywanie ich jest chyba przyjemniejsze. Zgodzicie się ze mną?

5 komentarzy:

  1. Warmia, to wspomnienia z pięknego rajdu rowerowego. Najlepiej wspominam właśnie Lidzbark i Reszel. Jak o Lidzbarku wiele już wcześniej słyszałem, to Reszel był dla mnie odkryciem. To jest rzeczywiście miasteczko, po którym można się włóczyć wieczorami i poczuć niczym przeniesiony w inną epokę

    OdpowiedzUsuń
  2. Nigdy nie byłam w tych okolicach. Z tym większą przyjemnością i zainteresowaniem czytam o warmińskich miastach i miasteczkach. Dziękuję za spokojną wycieczkę.

    OdpowiedzUsuń
  3. Bym zazdrościł gdybym nie znał... ale ta ziemia zawsze mnie uroczy.
    Te małe miasta są jak kremówka do kawy pitej w zaciszu domowego fotela, sama rodość we właściwej ilości, te duże... to kawa pita w cukierni, ogromny wybór, wszystkiego niesposób skosztować, po większości tylko prześlizgnie okiem a na koniec i tak mdli ;)

    Ta fotka w wieży... urocza.

    OdpowiedzUsuń
  4. Male miasteczka sa czesto bardzo urocze. Dziekuje, za ta ciekawa wycieczke, az chcialabym tam by😊

    OdpowiedzUsuń
  5. W obu miasteczkach byłam i bardzo mi się tam podobało. Szkoda tylko, że ze względu na późną godzinę, nie mogłam obejrzeć lidzbarskiego zamku od wewnątrz.
    Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń

TOP