Jarosław. Te miejsca warto zobaczyć

Jarosław, miasto powiatowe położone między Rzeszowem i Przemyślem. W XVI i XVII wieku słynęło z jarmarków, jednych z największych w Europie.  Mieszkańcy Jarosławia handlowali ze Wschodem i Zachodem, spławiali towary do Gdańska, bogacili się, budowali okazałe siedziby i gmachy. Do miasta spędzano tysiące koni i bydła, sprowadzano egzotyczne tkaniny i korzenie, handlowano jedwabiem i futrami. Przez cztery tygodnie jarmarku do niespełna 3 tys. miasta przybywało około 30 tysięcy gości!

Co dziś zostało z dawnej świetności Jarosławia? Postanowiłam to sprawdzić. Mam dla Was przewodnik po największych atrakcjach Jarosławia. Od razu odkrywam karty - absolutnie warto tu przyjechać!

1. Rynek - ratusz, studnia i kamienice

Najbardziej reprezentacyjnym miejscem w Jarosławiu jest oczywiście Rynek. Jak przystało na dawne bogate, kupieckie miasto to rozległy plac otoczony renesansowymi kamieniczkami, które do dziś zachowały mnóstwo uroku. Najważniejsze z nich to kamienice Gruszewiczów, Attavantich i Orsettich noszące kolejno numery 6, 5 i 4. Na środku rynku stoi okazały neorenesansowy ratusz. Tuż obok znajduje się średniowieczna studnia miejska, ponownie odkryta dopiero w l. 60. XX wieku.

Lokowany prawdopodobnie w 1375 r. Jarosław do dziś zachował średniowieczny układ urbanistyczny. Warto pospacerować ul. Grodzką, przy której stoi budynek miejskiej wiaty targowej, zajrzeć na dziedzińce i zobaczyć okazałe podcienia. Całość starego miasta oraz kilka historycznych budynków poza obrębem dawnych murów miejskich objęte zostały ochroną w ramach parku kulturowego. 

2. Muzeum Kamienica Orsettich

 Renesansowa kamienica wyróżnia się w pejzażu rynku podcieniami oraz misterną attyką. Od 1633 r. należała do włoskiego kupca Wilhelma Orsetti. Obecnie wewnątrz znajduje się muzeum. Na parterze oprócz eksponatów związanych z historią miasta i mieszkańcami trzeba zobaczyć wielką izbę z cudownym drewnianym sklepieniem i intrygującym portalem wejściowym. 
 

Na piętrze odtworzono wnętrza kamienicy mieszczańskiej. W kilku salach zgromadzono meble, obrazy eksponaty. Uwiódł mnie XIX wieczny kufer podróżny (niejeden by się w niego i dziś spakował) oraz secesyjny komplecik mebli. 
 

3. Podziemna trasa turystyczna

 

Podobnie jak miało to miejsce w Rzeszowie, Opatowie i Sandomierzu pod  kupieckimi kamienicami powstawały rozległe piwnice i sieć korytarzy, pełniące funkcję składu towarów. Zapomniane przez wieki przypomniały o sobie w 1949 r. gdy miasto zaczęło dosłownie zapadać się pod ziemię. Na pomoc wezwano górników oraz naukowców z AGH, którzy zabezpieczyli korytarze. Przez jakiś czas Jarosław zwany był miastem na palach, z powodu potężnych drągów podpierających ściany budynków. 

Na szczęście stare miasto udało się uratować, a sieć korytarzy udostępniono zwiedzającym. Możecie zejść pod ziemię z przewodnikiem i zagłębić się w życie codzienne Jarosławia z XVII wieku. Znajdują się tu wystawy i plansze multimedialne, które ucieszą nie tylko najmłodszych. Ja przebierałam się w cud - suknię, a mały towarzysz zwiedzania płynął szkutą do Gdańska.

4. Cerkiew greckokatolicka

XVIII - wieczna cerkiew greckokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego zamyka wychodzącą z Rynku ulicę Jana III Sobieskiego.  Wzniesiono ją na miejscu dawnego zamku, który rozebrano w XVII wieku. W cerkwi znajduje się barokowy ikonostas, ale najcenniejszym elementem wyposażenia jest umieszczona w ołtarzu bocznym, otoczona kultem cudowna ikona Matki Boskiej Jarosławskiej - Bramy Miłosierdzia.

5. Punkt widokowy i skarpa nad Sanem

Ulica Ludkiewicza, biegnąca od cerkwi zakręca wzdłuż stromej skarpy i wiedzie nas do punktu widokowego przy niewielkim skwerze. Widzimy stąd daleki most na Sanie oraz otoczony potężnym murem z bastionami klasztor sióstr benedyktynek, kolejny z obiektów na mapie Polski nazywany Carcassonne. Budowla stąd rzeczywiście robi wrażenie, ale zanim się do niej udamy musimy odwiedzić jeszcze jedno miejsce.

6. Kościół Bożego Ciała

 

W muzeum mieliśmy okazje spojrzeć na dawną panoramę miasta. Najbardziej żal nieistniejącej kolegiaty pw. Wszystkich Świętych, z wysoką wieżą zwieńczona figurą anioła. Wieża zawaliła się w 1805 r. zabijając dwadzieścia osób, niszcząc bryłę kościoła i pobliski cmentarz. Po tym wypadku świątynię rozebrano, a rolę kościoła parafialnego przejął dawny kościół jezuicki wybudowany u schyłku XVI w. noszący wezwanie Bożego Ciała.
W świątyni znajduje się kolejny z cudownych jarosławskich obrazów - Matka Boska Śnieżna, kopia rzymskiej Santa Maria Maggiore. Cudowny wizerunek to nie jedyny pomost łączący jarosławską świątynię ze stolica Włoch. Także bryła kościoła nawiązuje do rzymskiego wzorca- kościoła Il Gesu.

7. Klasztor benedyktynek

 

I to jest mój hit! Serio, klasztor benedyktynek (jakkolwiek nudne może się to wydawać) to miejsce, które trzeba odwiedzić. Spod fary zeszliśmy dość stromą ulicą Farną w dół i oczom naszym ukazał się potężny mur przypominający wczesnośredniowieczne, ruskie grody. Patrzyły na nas oczy baszt, powitała błotnista ścieżka, wokół nie było żywej duszy. Po przekroczeniu bramy (aż czekałam na jakieś "stój, kto idzie?") znaleźliśmy się na obszernym dziedzińcu, w centrum którego znajduje się kościół pw. św Stanisława i Mikołaja. Prowadzi do niego wspaniały portal, mający kształt łuku tryumfalnego. 

Klasztor benedyktynek kryje jeszcze jedną tajemnicę. Jest nią tzw. czarna kaplica, stworzona przez...pożar. W 1944 r. wycofujący się Niemcy podpalili zgromadzone w kaplicy materiały łatwopalne chcąc zniszczyć klasztor. W kaplicy było jednak zbyt mało tlenu i wybuch nie nastąpił. Pod wpływem wysokiej temperatury sklepienia kaplicy przybrało czarny, smolisty kolor. 

8. Ulice, place, zaułki 

 

Żeby w pełni odkryć uroki Jarosławia trzeba powędrować jego ulicami. Ulica Grunwaldzka oddaje cały galicyjski charakter miasta, zachwyca położony na rogu budynek Sokoła z uskrzydloną postacią na fasadzie. Urzeka maleńki kościółek św. Ducha oraz dwie synagogi - Mała i Duża położone przy ul. Ordynackiej i placu Bożnic. M

am nadzieję, że piękne miasto będzie nadal piękniało. I obiecuję sobie wpaść tutaj na jarmarki, wskrzeszone przez władze Jarosławia.