31 stycznia

Warszawska Praga. Przewodnik po najciekawszych miejscach

warszawska Praga atrakcje

Warszawska Praga. Podobnie jak krakowska Nowa Huta przez lata owiana była złą sławą. Kto nie musiał, to się tu nie zapuszczał. Dzielnica trwała na uboczu, zachowując własny folklor, oryginalność i autentyczny klimat. Praga rozwijała się po swojemu i nawet dziś, gdy  została "odkryta" dla szerszego grona można odnieść wrażenie, że nadal żyje po swojemu.
Prawy brzeg warszawskiej Wisły ma pewną przewagę nad lewym - przetrwał dwie wojny w prawie niezmienionym stanie. Zatem jeśli chcesz poczuć klimat przedwojennego miasta, doświadczyć czegoś do bólu autentycznego, niezmienionego i żywego - chodź na Pragę!

Zwiedzanie Pragi rozpoczynamy na przystanku Park Praski. Można tu bez problemu dotrzeć z lewobrzeżnej Warszawy tramwajem i autobusem.
Najpierw udamy się do katedry św. Floriana, nazywanej praską Notre Dame. Powiem uczciwie - z paryską katedrą kościół nie ma nic wspólnego ani wizualnie, ani artystycznie. Nazwa nawiązuje chyba tylko do rangi świątyni. Katedra św. Floriana to najważniejszy kościół Pragi. Powstała w 1901 r., a jej charakterystycznym elementem są dwie wieże. Co ciekawe, w l. 30. zostały obniżone - nie mogły udźwignąć ciężaru hełmów.
warszawska Praga atrakcje

Leżący po drugiej stronie ulicy Park Praski powstał na miejscu dawnych fortyfikacji napoleońskich. Przed wojną działał tu lunapark, ten ze słynnej piosenki "Chodź na Pragę". Na terenie parku obecnie znajduje się warszawski ogród zoologiczny. Charakterystycznym elementem parku jest wybieg niedźwiedzi brunatnych znajdujący się tuż przy przystanku tramwajowym. Od lat toczą się dyskusje o przeniesieniu zwierząt w przyjemniejsze i bezpieczniejsze miejsce.

Wędrujemy aleją Solidarności. Po lewej lśnią w słońcu kopuły prawosławnej cerkwi św. Marii Magdaleny. Świątynia powstała w II poł. XIX w., do dziś zachowało się jej oryginalne wyposażenie.
warszawska Praga atrakcje

I oto dotarliśmy na Targową. To jedna z najważniejszych ulic Pragi, miejsce dawnych targów i trakt wiodący w stronę Skaryszewa. Zanim powędrujemy wzdłuż ulicy, chcę Wam opowiedzieć o charakterystycznym dla warszawskiej Pragi elemencie.

Mam na myśli kapliczki podwórkowe. Figurki, krzyże, wiszące skrzynki, Matki Boskie i Boże Męki. Są prawie na każdym podwórku Targowej, Ząbkowskiej, Brzeskiej. Zawsze zadbane, w otoczeniu kwiatów, bez względu na to, jak mocno zaniedbane jest podwórko i w jakim stopniu odrapana jest brama i klatka schodowa. Większość kapliczek pochodzi z czasów II wojny światowej, kiedy pełniły funkcje podwórkowych kościołów i lokalnych miejsc kultu. Oczywiście kapliczki istniały także w lewobrzeżnej Warszawie, ale zniknęły wraz z miastem. Te na Pradze zachowały się w imponującej ilości.
warszawska Praga atrakcje

Na rogu Targowej i Alei Solidarności znajduje się Dworzec Wileński, dawniej Petersburski. Co ciekawe, w XIX wieku można było praktycznie przejechać koleją z Portugalii do Warszawy właściwie bez przesiadki. Dopiero w Warszawie trzeba było złapać dorożkę z Dworca Głównego na Petersburski. Kolej Warszawsko - Wiedeńska i Warszawsko - Petersburska nie miały innego połączenia - za to miały różny rozstaw szyn.

Z Targowej można podejść jeszcze kawałek ul. Kłopotowskiego, koło Nowego Kina Praha. Kiedyś w tym miejscu stał budynek kina Praha - pierwszego kina powojennej Warszawy. w 2007 r. zastąpiło je pierwsze w Polsce kino cyfrowe.

Na skrzyżowaniu z Floriańską znajduje się pomnik Praskiej Kapeli Podwórkowej. Na bębnie jednego z grajków mamy spis stu piosenek i numer, pod który należy wysłać sms by orkiestra zagrała. Zatem studiujemy listę uważnie, wybieramy, myślimy i naradzamy się. W końcu podejmujemy decyzję. Wysyłamy, czekamy i ...nic. Mija kilkanaście minut, a orkiestra nie gra. Zapewne jest to część takiego praskiego folkloru, po prostu daliśmy się skroić ;)
warszawska Praga atrakcje

Wracamy na Targową. Pod numerem 54 leży kultowy Bazar Różyckiego, działający w tym miejscu od k. XIX w. Dziś niedziela i bazar jest zamknięty, ale w dni powszednie jest tu naprawdę tłoczno. Można kupić wszystko - mydło, powidło i suknie ślubne. 
warszawska Praga atrakcje

A obok wejścia na bazar działa Muzeum Warszawskiej Pragi.  Na samym wstępie muszę zaznaczyć - to nie jest kolejne nudne muzeum! Muzeum Pragi to nowoczesna, arcyciekawa placówka, w której nie będą się nudzić ani dzieci ani dorośli! 

warszawska Praga atrakcje

Przed nami pierwsza sala poświęcona historii Pragi. Dzieje prawobrzeżnej Warszawy ukazane są w formie obrazów i archiwalnych fotografii, a także multimedialnej makiety. Z  audiobooków płynie głos lektora a my zapoznajemy się z historią Pragi. Potem odwiedzamy praskie targowisko, poznajemy dawne rzemiosła, przemysł i słuchamy wspomnień prażan. W podziemiach budynku znajdują się kolejne instalacje. 

warszawska Praga atrakcje


"Bazar" przybliża historię Jarmarku Europa - nieistniejącego bazaru na Stadionie Dziesięciolecia, zaglądamy także do praskich mieszkań i na ulice. W jednej z sal muzeum zachowały się malowidła dawnego żydowskiego domu modlitwy. Ciekawie przedstawiono znaki zodiaku - Wodnik to studnia, a Bliźnięta dwa pnie drzew. Rak przypomina raczej trylobita.

Absolutny hit to sala historii mówionej. Ze wspomnień mieszkańców prawobrzeżnej Warszawy wyłania się obraz przedwojennego miasta - zabaw w Parku Skaryszewskim, jazdy tramwajami "na cycu", akcje ferajny z Brzeskiej i przepięknej praskiej gwary. 

Zatem złociutkie Panie i Panowie ładni, jeśli chcecie się dowiedzieć, który tramwaj to kosa, po co stało się w bramie i w jaki sposób można było zrobić w poprzek praskim chłopakom, przybywajcie do muzeum. I rezerwujecie sobie tak ze trzy godzinki.

warszawska Praga atrakcje

Przed nami ulica Ząbkowska. Ma ładną brukową nawierzchnię, z roku na rok coraz liczniej pojawiają się tu klimatyczne kawiarenki i modne lokale. Najbardziej charakterystycznym elementem krajobrazu tej ulicy jest ceglany budynek dawnej Warszawskiej Wytwórni Wódek Koneser, obecnie zamieniany na lofty.
warszawska Praga atrakcje

Chciałam Was jeszcze wysłać na ulicę Małą. To trochę dalej, ale z Ząbkowskiej można dojechać autobusem 170 na Inżynierska, stamtąd to już rzut beretem. Dlaczego Mała? Zabudowa wyszła bez szwanku z ostatniej wojny, przez to ulica "grała" w kilku filmach, m.in. Pianiście i Dziewczętach z Nowolipek. Do l. 70. była oświetlana gazowym oświetleniem. Po drugie, Mała, sąsiednia Stalowa i Inżynierska to taka klimatyczna, autentyczna Praga. W momencie, w którym znikną te od lat nieodnawiane kamienice, ciemne bramy i podwórka zniknie jakiś kawałek Starej Pragi. 

Jaka jest Praga? Zaniedbana, brudna, odrapana? A może po prostu prawdziwa? Tu nie ma wsi potiomkinowskich. Są podwórka i oficyny, w których mieszkają ludzie. Pewnie za kilka lat przyjdą na Pragę pieniądze a z nimi inwestycje. Ale wierzę, że Praga da sobie z nimi radę i nie straci niepowtarzalnej atmosfery.
warszawska Praga atrakcje

Wycieczka po Starej Pradze (oprócz zwiedzania zoo) zajęła nam około 5 godzin. Koniecznie doliczcie sobie czas na małe kulinarne co nieco.

Co zjeść na Pradze?

Oglądając dawne zdjęcia z bazaru Różyckiego można zauważyć na nich ludzi wyjadających coś ze słoików. Tak, z takich hipsterskich słoików, którymi świat gastronomii zachwycił się kilka lat temu i które już odchodzą do lamusa. Na szczęście nie na Pradze! Na ulicy Brzeskiej działa niewielki lokal Pyzy, flaki gorące i to jest jedno z tych miejsc, które musicie odwiedzić. Zamówiłam flaki po warszawsku, z obowiązkowym pulpetem. Ze szczęścia zamknęłam oczy, a w duchu krzyczałam: trwaj chwilo! A potem były pyzy ze skwarkami. Rozkosz. Wszystko w tradycyjnym słoiku, wszystko obowiązkowo zapite oranżadą z Olszynki. Podobno także na Bazarze Różyckiego nadal spotkać można babcie sprzedające domowej roboty pyzy w słoikach. Nie widziałam, nie próbowałam - ktoś coś wie na ten temat? 

warszawska Praga atrakcje
Pyzy, flaki gorące
Na Ząbkowskiej działa kawiarnia Stara Praga. Wnętrze jest magiczne - to prawdziwy antykwariat. Stare meble, koronkowe serwetki, aromat kawy unoszący się we wnętrzu. Ciasta- marzenie. Nie było wuzetki, tego cukierniczego przysmaku warszawiaków, ale w ciemno bierzcie szarlotkę, ciasto bananowe i rurkę z kremem.
Kolejnym autentycznym i przy tym bardzo tanim miejscem na obiad jest bar mleczny - Bar Ząbkowski. Ma swoich oddanych wielbicieli w każdym wieku i bez wątpienia jest miejscem kultowym i wartym odwiedzenia.

To co? Rzuć bracie blagę i chodź na Pragę!

4 komentarze:

  1. Knajackie tereny. Jak subkultura apaszów, ciekawe ale z nieco niezdrowym dreszczem.

    OdpowiedzUsuń
  2. W tak zwanych dawnych czasach byłam raz na bazarze Różyckiego. Człowiek z prowincji przyjechał nabyć modny ciuch. Duże przeżycie. Do dziś wspominam i tę jazdę przez Wisłę i niepokój, czy na dobrym przystanku wysiądę. No i ciuch - militarna kurtka. Parę lat służyła.

    OdpowiedzUsuń
  3. Ciekawi mnie ten pomnik praskiej kapeli. Lubię takie bezimienne pomniki skupiające się na ludziach. Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń

TOP